Güreş, binlerce yıl insanlık kültüründe yer almış kadim sporların önde gelenlerindendir. Şüphesiz,
güreşin rastlanan ilk resimli ve yazılı kaynakları ile kıtalara dağılımı ve ülkesel bazda gelişimi ayrı ve
detaylı bir inceleme konusudur. Tüm bunların yanı sıra o ülkedeki sporun (güreşin) oluşumu ve
gelişimine bir kulüp odak noktası alınarak da tarihsel bir yaklaşım gösterilebilir. Günümüz deyimiyle
bir sivil toplum kuruluşu, tarihini yazarak; spor (güreşin) tarihinin bir kısmı da yazılmış olur. Istanbul
Güreş İhtisas kulübü topluma mal olmış, sağlam sosyal disipline sahip, yukarıda bahsedilen özelliğie
sahip güzide bir kulübümüzdür.
İstanbul Güreş İhtisas Kulübü’nün ‘sosyal bilincini’, nesilden nesile geçen yazılı kuralları olmamasına
rağmen, kendisine has bir spor disiplinini, saygı ve sevgisini, içtenliğini, geniş bir aile dayanışmasını,
ilke ve tutarlılığını, şu veya bu şekilde yaşamının belli bir döneminde yolu bu kulüpten geçen herkes
hisseder. İstanbul Güreş İhtisas Kulübü, asya bozkırlarından ön Asya’ya gelişerek geçen tarihsel bir
sportif-kültürel yolculuğun Anadolu’da yoğunlaşmış, Balkanlar ve Batı dünyası ile kaynaşmış,
günümüze uzanan çağdaş bilgi, yönetim, engin bir deneyim ve modern bir çalışma anlayışı ile onur
duyulacak pek az sayıdaki örneklerden biridir. Toplumu sportif zaferlerle coşturan, gururlandıran
‘toplum’ olma bilincini pekiştiren dünya çapında birçok ünlü sporcu bu kulübün kanatları altında
yetişmiş, adlarını duyurmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Spor Tarihi’ne adlarını altın harflerle yazdıran
çağdaş sporumuzun mimarları, yöneticileri, teknik adamları da bu onurlu, gururlu, görkemli ama her
zaman mütevazı kalmayı becerebilmiş ve bu kulüpten yetişmişlerdir. Selim Sırrı Tarcan, Ahmet
Fetgeri Aşeni, Seyfi Cenap Berksoy, Tayyar Yalaz, Nedim Kaleci, Vehbi Emre gibi sadece güreş
sporunun değil, tüm spor dallarının da temelinde emeği bulunan, ileri görüşlü insanları İstanbul Güreş
İhtisas Kulübü’nün geçmişinde derin izler bırakmışlardır. Zaman zaman ülkemizin sosyo-politik ve
ekonomik darboğazlarına bağlı olarak yaşanan spordaki zor dönemeçlerde Sadettin Tantan ve çalışma
arkadaşları gibi bir ülke için şans sayılabilecek devlet adamlarının spora ilgi ve özen göstermeleri hem
örnek oluşturmuş hem de onlar İstanbul Güreş İhtisas Kulübü’nün tarihindeki onurlu yerlerini
almışlardır.
Kulübün tarihçesini kaleme alırken, Türklerde güreşin aslında bir yaşam biçimi olduğunu da
vurgulamalıyız. Selçuklularda, sonrasında Osmanlılar ve 1800lü yıllardan sonra güreş tekkelerinde
güreşler, Osmanlı Sarayı’nda padişahların pehlivanları ve huzur güreşleri, rumeli güreşleri, yörük
güreşleri, yağlı güreş/ kırkpınar, panayır, düğün ve ramazan güreşleri yapılırdı. Osmanlı dönemi
meşhur pehlivanları olarak Şamdancı Kara İbo, Kel Aliço, Makarnacı Halil, Lofçalı Kavasoğlu, Koca
Yusuf, Adalı Halil, Kurtdereli Mehmet, Çolak Mümin, Hergeleci İbrahim, Kara Ahmet, Koç Mehmed,
Filiz Nurullah, Kara Osman akla ilk gelenlerdir. (Kaynak: Osmanlı Devrinde Spor.)
Ardından Yaşar Doğu ve diğerleri… Mersinli Ahmet Kireççi, Celal Atik, Gazanfer Bilge, Nasuh Akar,
Mehmet Oktav, Hasan Gemici, Bayram Şit, Mithat Bayrak, Mustafa Dağıstanlı, Hamit Kaplan,
Müzahir Sille, Tevfik Kış, Ahmet Bilek, Hasan Güngör, İsmet Atlı, Kazım Ayvaz, İsmail Ogan,
Ahmet Ayık, Mahmut Atalay gibi Olimpiyat Şampiyonlarının çıkması 1970 yılına kadar devam etti.
1970-1990 arasındaki güreşte duraklama döneminin ardından yeniden minderlerde zaferler başladı. Bu
dönemde, Mehmet Akif Pirim, Hamza Yerlikaya, Mahmut Demir, Ramazan Şahin, Taha Akgül yeni
neslin Olimpiyat Şampiyonları’dır. İstanbul Güreş İhtisas Kulübü ile Türk güreşi iç içe tarih
sahnesinde yerlerini almışlardır.
Kuruluşu 1919 yılında başlayan ve şu an itibari ile (2017) tam 98 yıldır ayakta olan, Türkiye’nin Ata
sporu güreşin en eski ve tarihi kulübüdür. 2019 yılında; “ASIRLIK BİR ÇINAR” olarak, Türk
sporunun şanlı tarihinde yer almanın onurunu, gururunu ve sevincini bizlere yaşatacak ve nasip olursa
yaşayacağız da hep beraber.
Süleyman KARABEL
İstanbul Güreş İhtisas Kulübü Başkanı
